استخوان فمور
- ارسال شده توسط کسری جعفری
- دسته بندی استخوان های اندام تحتانی, اندام تحتانی
- تاریخ مارس 14, 2020
- نظرات 6 دیدگاه ها
استخوان فمور تنها استخوان ران و درازترین استخوان بدن است.
این استخوان منشا و محل اتصال بسیاری از عضلات و لیگامان هاست و آن را می توان به سه قسمت پروگزیمال، تنه (شفت) و دیستال تقسیم کرد.
در این مقاله به آناتومی فمور، اتصالات آن، تنه، لندمارک ها و نکات بالینی خواهیم پرداخت.
پروگزیمال فمور
قسمت پروگزیمال فمور با استابولوم لگن مفصل شده و مفصل هیپ را تشکیل می دهد.
قسمت پروگزیمال شامل سر، گردن و دو زائده ی استخوانی (تروکانتر های بزرگ و کوچک) هست. همچنین دو برآمدگی وجود دارد که تروکانتر ها را به یکدیگر متصل می کند: خط اینترتروکانتریک در قدام و ستیغ تروکانتریک در خلف.
- سر: با استابولوم لگن مفصل شده و مفصل هیپ را تشکیل می دهد. سطح صافی دارد که توسط غضروف مفصلی پوشانده می شود (به جز یک قسمت تو رفته که فووآ نامیده می شود و لیگامنتوم ترس (لیگامان سر فمور) به آن متصل می شود).
- گردن: سر و تنه ی فمور را به یکدیگر متصل می کند. گردن فمور یک ساختار استوانه ایست که در جهت فوقانی-مدیال برجسته می شود. گردن زاویه ی 135 درجه ای با تنه دارد. این زاویه باعث افزایش دامنه ی حرکتی در مفصل هیپ می شود.
- تروکانتر بزرگ: لترال ترین زائده ی قابل لمس استخوان فمور که از سطح قدامیِ لترالِ گردن برجسته می شود.
محل اتصال بسیاری از عضلات ناحیه ی گلوتئال مانند عضله های گلوتئوس مدیوس، گلوتئوس مینیموس و پیریفورمیس بوده و عضله ی واستوس لترالیس از این محل نشات می گیرد.
- شکستگی از نوع کنده شدن در تروکانتر بزرگ می تواند در اثر انقباض شدید گلوتئوس مدیوس رخ دهد.
- تروکانتر کوچک: کوچک تر از تروکانتر بزرگ بوده و از طرف خلفی-مدیال فمور و درست از زیر محل اتصال گردن و تنه برجسته می شود.
- این برجستگی محل اتصالی برای عضله ی ایلیوپسواس است.
- انقباض شدید عضله ی ایلیوپسواس می تواند باعث شکستگی از نوع کنده شدن در تروکانتر کوچک شود.
- خط اینترتروکانتریک: یک برآمدگی استخوانی که در جهت تحتانی-مدیال در سطح قدامی فمور حرکت می کند و بین دو تروکانتر گسترش یافته است. بعد از اینکه از تروکانتر کوچک در سطح خلفی می گذرد، خط پکتینه آل نامیده می شود.
- این خط محل اتصال قوی ترین لیگامان مفصل هیپ، یعنی لیگامان ایلیوفمورال است.
- همچنین خط اینترتروکانتریک محل اتصال قدامی کپسول مفصل هیپ است.
- ستیغ اینترتروکانتریک: همانند خط اینترتروکانتریک این ستیغ یک برجستگی استخوانیست که هر دو تروکانتر را به یکدیگر متصل می کند. این ستیغ در سطح خلفی فمور قرار گرفته است. یک توبرکل گرد در نیمه ی فوقانی آن وجود دارد که توبرکل مربعی (تکمه ی مربعی) نامیده شده و محل اتصال عضله ی مربع رانی (کوادراتوس فموریس) می باشد.
نکات بالینی
شکستگی های پروگزیمال فمور
شکستگی های گردن فمور بسیار شایع بوده و عمدتا در افراد مسن در اثر افتادن های با انرژی کم در پوکی استخوان دیده می شود. در زنان شیوع بیشتری دارد. در بیماران جوان در اثر تصادف های با انرژی بالا رخ می دهد.
قسمت دیستال معمولا به طرف بالا رفته و در جهت لترال دچار روتیشن می شود. این حرکت ها باعث کوتاه تر شدن اندام درگیر و ایجاد اکسترنال روتیشن در آن می شود.
این شکستگی ها عمدتا به دو نوع تقسیم بندی می شوند:
- داخل کپسولی: در داخل کپسول مفصل هیپ رخ می دهد و می تواند باعث آسیب شریان سیرکومفلکس فمورال شده و نکروز آواسکولار فمور را سبب شود.
- خارج کپسولی: خون رسانی به سر فمور پابرجاست، بنابراین نکروز آواسکولار چندان شایع نیست.
تنه ی فمور
تنه یا همان شفت فمور با یک جهت گیری جزئی و اندک به صورت مدیال نزول می کند. این عمل باعث نزدیک شدن زانو ها به مرکز گرانش بدن شده و ثبات را افزایش می دهد. تنه ی فمور در وسط و با یک برش عرضی به صورت دایره ای دیده می شود ولی در دیستال و پروگزیمال مسطح می شود.
در سطح خلفی تنه ی فمور برجستگی های زبر و خشنی وجود دارد که لینا آسپرا (خط خشن) نامیده می شود. این خطوط در قسمت تحتانی جدا می شوند تا خطوط سوپراکوندیلار لترال و مدیال را تشکیل دهند. سطح پوپلیتئال مسطح بین این خطوط قرار گرفته است.
در پروگزیمال لبه ی مدیال لینا آسپرا به خط پکتینه آل تبدیل می شود. لبه ی لترال به توبروزیته ی گلوتئال تبدیل می شود (محل اتصال عضله ی گلوتئوس ماگزیموس).
در دیستال لینا آسپرا عریض تر گشته و کف حفره ی پوپلیتئال را تشکیل می دهد. در مدیال و لترال لبه ها خطوط سوپراکوندیلار را تشکیل می دهند. خط سوپراکوندیلار مدیال در توبرکل اداکتور پایان می یابد (محل اتصال عضله ی اداکتور مگنوس).
نکات بالینی
شکستگی های تنه ی فمور
شکستگی های تنه ی فمور معمولا در اثر آسیب های پر انرژی رخ می دهند ولی در افراد مسن می توانند در اثر افتادن های کم انرژی نیز رخ دهند.
این نوع شکستگی می تواند به صورت اسپیرال (مارپیچی) رخ دهند که باعث کوتاه شدن پا می شود. کوتاه شدن قد در اثر کنار هم قرار گرفتن قسمت های شکسته رخ می دهد که علتش کشیده شدن قسمت های شکسته توسط عضلات متصل است.
به دلیل اینکه این نوع شکستگی معمولا در اثر انرژی زیادی رخ می دهد، بافت نرم اطراف هم آسیب می بیند. ساختار های نوروواسکولار در معرض آسیب شامل عصب و شریان فمورال است. شکستگی بسته ی تنه ی فمور می تواند 1-1.5 لیتر خون را در خود جای دهد!
دیستال فمور
قسمت دیستال فمور با وجود کندیل های لترال و مدیال مشخص می شود. این کندیل ها با تیبیا و پاتلا مفصل می شوند تا مفصل زانو را تشکیل دهند.
- کندیل های مدیال و لترال: ناحیه های دایره ای در انتهای فمور هستند. سطوح فوقانی و تحتانی با تیبیا و منیسک های زانو مفصل می شوند، در صورتیکه سطوح قدامی با پاتلا مفصل می شوند. کندیل لترال که برجسته تر است مانع از حرکت لترال پاتلا می شود. هر چه این کندیل مسطح تر بوده و برجستگی اش کمتر باشد احتمال ایجاد دررفتگی پاتلا را بیشتر می کند.
- اپی کندیل های مدیال و لترال: زوائدی استخوانی در ناحیه های غیر مفصلی کندیل ها هستند. اپی کندیل های مدیال بزرگترند.
- لیگامان های طرفی مدیال و لترال زانو از اپی کندیل های مربوطه نشات می گیرند.
- حفره ی اینترکندیلار: یک فرورفتگی عمیق که در سطح خلفی فمور، بین دو کندیل قرار گرفته است. این حفره دارای دو رویه برای اتصال لیگامان های داخل کپسولی زانو دارد: لیگامان صلیبی قدامی که به سطح مدیال کندیل لترال و لیگامان صلیبی خلفی به سطح لترال کندیل مدیال متصل می شود.
اشتراک گذاری این مطلب
تکنولوژیست جراحی. علاقه ی زیادی به آناتومی دارم و نبود یه مرجع فارسی برای آموزش آناتومی تشویقم کرد تا این سایت رو راه اندازی کنم:)
ممکن است همچنین دوست داشته باشید
استخوان های پا: تارسال، متاتارسال و فالانژ ها
استخوان های پا برای بافت نرم حمایت مکانیکی ایجاد کرده و به پا کمک می کنند تا وزن بدن را زمان که فرد ایستاده، تحمل کند. استخوان های پا را می توان به 3 دسته تقسیم کرد: استخوان های تارسال: …
استخوان فیبولا (نازک نی)
فیبولا استخوانیست که در لترال استخوان تیبیا قرار گرفته است. اصلی ترین کار فیبولا ایجاد محلی است برای اتصال ماهیچه ها و نقشی در تحمل وزن بدن ندارد. فیبولا سه مفصل اصلی دارد: مفصل تیبیوفیبولار پروگزیمال: با کندیل لترال تیبیا …
استخوان تیبیا (درشت نی)
استخوان تیبیا یا همان درشت نی مهم ترین استخوان ساق پا می باشد. این استخوان بعد از فمور بزرگترین استخوان بدن بوده و نقش بسیار مهمی در حمل وزن کل بدن دارد. در این مقاله به آناتومی تیبیا، لندمارک های …
6 نظر
آفرین بخاطر طراحی این سایت.خیلی اتفاقی دیدم و خیلی هم کمکم کرد.مرسی
خیلی ممنون.
خیلی خوشحال شدیم که براتون مفید بوده.
با تشکر از مطالب مفید و چامعی که تهیه فرمودید. سوالی برای من مطرح شده که بابت پاسخگویی ممنون خواهم شد. برای خرید pdf ثبت آدرس منزل و سایر اظلاعات شخصی چه ضرورتی دارد
سلام، خیلی ممنون از نظر لطف شما
در پاسخ سوال شما باید بگم که دریافت محصول اینترنتی بوده و به صورت فیزیکی محصولی ارسال نمی شود.
دلیل درخواست کد پستی،آدرس، مشخصات تماس و ارتباطی صرفا جهت ارتباط با مشتری در صورت بروز هرگونه مشکل می باشد. در صورتی که نمی خواهید اطلاعات تماسی خود را با ما به اشتراک بگذارید می توانید قسمت های مربوطه را خالی یا خط تیره بگذارید و این در خرید شما تاثیری نخواهد داشت.
عالیه
عالی