استخوان اتموئید

اتموئید یک استخوان منفرد و کوچک است که در کرانیوم قدامی قرار دارد(سطح فوقانی جمجمه که مغز را احاطه و محافظت می‌کند). ریشه ی کلمه ی اتموئید از واژه یونانی اتموس به معنای غربال می‌باشد. علت این نامگذاری وزن سبک و ساختار اسفنجی استخوان است. در فارسی به اتموئید استخوان پرویزنی می گویند.

در این درس ما به بررسی آناتومی استخوان اتموئید، جایگاه، ارتباطات و ساختار استخوان خواهیم پرداخت.

ساختار آناتومیکال

اتموئید یکی از 8 استخوان سازنده ی کرانیوم است. این استخوان در سقف حفره ی بینی و بین دو اوربیت قرار گرفته است.

اتموئید که به دیواره ی مدیال کاسه چشم متصل است، در جایی که حفره ی بینی را از حفره ی کرانیال جدا می‌سازد، قسمتی از حفره ی کرانیال قدامی را تشکیل می دهد. همچنین بخش عمده‌ای از سپتوم بینی و دیواره لترال بینی را می‌سازد.

عصب بویایی(CN I) ارتباط آناتومیکی نزدیکی با استخوان اتموئید دارد. فیبرهای عصبی متعدد این عصب از صفحات غربالی اتموئید عبور می‌کنند تا حفره بینی را برای حس بویایی عصب دهی کنند.

این استخوان از سه بخش تشکیل یافته:

صفحه ی غربالی‌، صفحه ی پرپندیکولار و لابیرنت های اتموئیدال .

صفحه ی غربالی

صفحه ی غربالی سقف حفره ی بینی را ایجاد می‌کند.که با فیبرهای عصبی بویایی متعدد سوراخ شده است، از این رو ظاهر غربالی به خود گرفته است. با امتداد صفحه غربالی به سمت بالا کریستا گالی را خواهیم داشت که نقطه ی اتصالی برای داس مغزی‌(بخشی از سخت شامه که دو نیمکره مغزی را از هم جدا می‌کند) است.

صفحه ی پرپندیکولار

بخش دیگری از استخوان که از صفحه ی غربالی به سمت پایین می‌آید، صفحه ی پری پندیکولار نام دارد. این صفحه دو سوم فوقانی سپتوم بینی را می‌سازد.

لابیرنت های اتموئیدال

در انتها استخوان اتموئید دو لابیرنت اتموئیدال را در بر می‌گیرد. لابرینت‌ های اتموئیدال توده‌های بزرگی هستند که در دو طرف صفحه ی پرپندیکولار قرار دارند و سلول‌ های هوایی اتموئیدال‌(سینوس ها) را در برمی‌گیرند. دو صفحه ی استخوانی در ساختار هر لابیرنت شرکت می‌کند:

• صفحه ی اوربیتال: صفحه ی لترال استخوان که دیواره ی مدیال اوربیت را می‌سازد.
• صفحه ی مدیال: قسمت لترال فوقانی حفره ی بینی را می‌سازد که کونکای فوقانی و میانی از این طریق به حفره ی بینی باز می‌شوند.

اتصالات مفصلی

استخوان اتموئید با ۱۳ استخوان دیگر مفصل می‌شود:

• استخوان های زوج: استخوان‌های نازال‌، ماگزیلا‌، لاکریمال‌، کامی و کونکاهای تحتانی
• استخوان‌های منفرد: فرونتال‌، ومر و اسفنوئید